رسوب گذاری زغال سنگ
رسوب گذاری زغال سنگ
در این مقاله به تشریح رسوب گذاری زغال سنگ خواهیم پرداخت، با ما تا پایان همراه باشید.
با توجه به مطالعه های انجام شده در مورد فرآیندهای رسوب گذاری،
خصوصا نواحی رودخانه ای و دلتایی دارای ارتباط نزدیک با توالی های زغال سنگ دار می توان به موارد زیر اشاره کرد:
شکل و مورفولوزی توده زغال سنگ و کیفیت آن هدف اصلی مطالعه های متعددی بوده است.
اگر چه جنس زغال سنگ، موضوع مطالعه های متعددی بوده است،
هنوز مدل های ارائه شده نتوانسته اند پیدایش، پراکندگی و کیفیت زغال سنگ را به درستی پیش بینی کند.
تورب چیست
تورب محصول تجزیه ناقص گیاهان است.
این ماده به شکل توده های اسفنجی قهوه ای روشن تا سیاه و اشباع از اب تشکیل می شود و اصولا ارزش سوختنی ندارد.
تورب هایی که در نواخی عمیق تر تورب زارها شکل می گیرند دارای رنگ قهوه ای ، ساختار فشرده تر و میزان آب کمتری هستند.
استعداد گیاهان در تشکیل تورب متفاوت است.
جگن ها، دم اسبیان، گیاهان متخلف مختلف چوبی مانند برخی از انواع دم مخروطیان، توسه سیاه،صنوبر و خزه های توربساز مانند هیپنوم و اسفاگنوم از جمله گیاهان تورب ساز هستند.
این ماده از پیش نیاز های ایجاد زغال سنگ خام می باشد.
نظریه های موجود درمورد تشکیل زغال سنگ
وجود ساختار های آلی در زغال سنگ و درجه تکامل سری های زغال سنگ که با جوب آغاز و به آنتراسیت ختم می شوند.
هیچ گونه تردید در باره خاستگاه گیاهی زغال سنگ باقی نمی گذارد.
با این حال آنچه مبهم است چگونگی انباشته شدن مواد گیاهی وم تغییر شکل آنها به زغال سنگ است.
در این مورد دو نظریه وجود دارد:
الف: نظریه اتو کتون یا برجا
طبق این نظریه، لایه های زغال سنگ غالبا از گیاهانی تکامل یافته اند که در محل تشکیل تورب رشد و نمو کرده اند.
زیر لایه های این زغال سنگ ها ، لایه های گل نسوز وجود دارند که آثاری از ریشه ی گیاهان را نشان می دهند.
این نوع زغال سنگ ها با عنوان زغال سنگ های برجا معرفی می شوند.
دلایلی که پیروان نظریه اتو کتون زغال سنگ ارایه می دهند عبارتند از :
در برخی معادن زغال سنگ، تنه فسیل شده درختان تنومندی یدده می شود که حالت طبیعی رشد خود را حفظ کرده اند.
وجود مقدار کمی مواد معدنی در برخی لایه های زغال سنگ دلیلی بر خواستگاه بر جای زغال سنگ می باشد.
نبود یا کمبو نسبی سنگ های سرگردان در نهشت های زغال سنگ دار.
وجود دیواره هایی از جنس رس و شیست های کربن دار که بر محل اولیه رشد گیاهان دلالت می کند.
گاهی جاری شدن سیلاب ها به درون تورب زار سبب جا به جایی محلی گیاهان می شود و زغال سنگ های هیپ اتو کتون را به وجود می آورند.
این نوع زغال سنگ ها با داشتن دو کفه ای ها، اسفنج ها، اسکلت ماهی ها، جلبک های آهکی و سایر بقایای گیاهان و جانوارن آبزی و مواد معدنی فراوان مشخص می شوند.
ب : نظریه آلو کتون ( نا برجا)
بنا بر این نظریه، زغال سنگ های نا برجا از بقایای گیاهانی تشکیل شده اند که از محل اولیه رشد آنها به فواصل بسیار دور حمل شده اند.
آلوار های بزرگ تورب یا درختان شناور در دریاچه ها شاهدی بر حمل مواد گیاهی هستند.
اصولا اثری از ریشه گیاهان زیر لایه های زغال سنگ های نابرجا وجود ندارد.
توده زغال سنگ روی لایه زیری قرار گرفته است.
زغال سنگ های نا برجا با نهشته های دریاچه ای همراه هستند و لایه های ضخیمی را تشکیل می دهند.
زغال سنگ های دارای خواستگاه نا برجا در دلتای رودخانه های بزرگ مشاهده می شوند که پیکره های عظیم گیاهان در آنها انباشته شده
و بقایای گیاهانی را تشکیل می دهند که پس از رسیدن به حوضه های رسوبی به نوعی زغال سنگ تغییر شکل می دهند.
انباشته های توربی نواحی گرمسیر جنوب شرق آسیا را نشان می دهند و ویژگی های مشابه ای مانند نهشت ها، کانی شناسی، ژئوشیمی و کانی زغال سنگ بین تورب های وسیع دشت اندونزی و مالزی و توالی زغال سنگ دار اروپا و آمریکای شمالی را نشان می دهند.